Po raz pierwszy na świecie myśliwiec Gripen E, wyposażony w sztuczną inteligencję, rywalizował z prawdziwym pilotem

Autor: Mykhailo Stoliar | 13.06.2025, 11:29
Odkrywanie Gripena E: Szwajcarski scyzoryk myśliwców Gripen E. Źródło: SAAB

W Szwecji przeprowadzono pierwsze testy myśliwca Gripen E z wbudowaną sztuczną inteligencją, który sterował samolotem podczas manewrów bojowych i rywalizował z załogowym odpowiednikiem.

Co wiadomo

Firma Saab wspólnie z niemiecką firmą AI Helsing przetestowała samolot bojowy Gripen E z zintegrowanym systemem sztucznej inteligencji Centaur. Testy trwały od 28 maja do 3 czerwca w szwedzkiej przestrzeni powietrznej w ramach krajowego programu „Koncept myśliwców przyszłości”, finansowanego przez szwedzkie biuro zaopatrzenia obronnego.

Sztuczna inteligencja Centaur, zintegrowana bezpośrednio w awionice, sterowała manewrami i przekazywała pilotowi sygnały o otwarciu ognia. W ramach jednego z testów Gripen E z AI stoczył walkę z załogowym Gripenem D. Aby sprawdzić odporność systemu, zespół zmieniał parametry lotu i nawet wyłączał część kanałów sterowania.

Gripen C. Ilustracja: SAAB
Gripen C. Ilustracja:?SAAB

Charakterystyczną cechą projektu było to, że testy przeprowadzano bez osobnego samolotu testowego, na standardowej platformie Gripen E i bez ograniczeń poligonów wojskowych — w zwykłej cywilnej przestrzeni powietrznej.

Centaur przeszedł tysiące godzin symulowanych walk i, według słów wiceprezydenta Helsing, Antoina Bordesa, osiągnął umiejętności równoważne 50 latom doświadczenia lotniczego w zaledwie kilka godzin. Podczas treningu sztuczna inteligencja samodzielnie opracowała nowe taktyki walki, zmieniła priorytetowe cele i adaptacyjne scenariusze manewrów.

Według Saaba projekt został uruchomiony w marcu 2025 roku, a pierwszy lot odbył się już po ośmiu tygodniach. Dzięki integracji sztucznej inteligencji bezpośrednio w systemy pokładowe, aktualizacja oprogramowania odbywała się po prostu w powietrzu — bez ingerencji w certyfikowaną krytyczną infrastrukturę samolotu.

Źródło: SAAB